Budowla

Notre-Dame de Paris – gotycka archikatedra w Paryżu. Jedna z najbardziej znanych katedr na świecie, między innymi dzięki powieści Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza Victora Hugo.

Jej nazwa tłumaczy się jako Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej. Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie, zwanej Île de la Cité w 4. okręgu Paryża, na śladach po dwóch kościołach powstałych jeszcze w IX wieku. Jej budowa trwała ponad 180 lat (1163-1345).

Jest to kościół pięcionawowy z krótką nawą krzyżową, dość długim prezbiterium i podwójnym obejściem na półkolu.

Dwie wieże katedry nie są identyczne, taki przywilej przysługiwał w średniowieczu tylko arcybiskupstwom. Paryż został podniesiony do tej rangi dopiero w 1622. Całą szerokość fasady zajmują trzy portale, z czego środkowy jest najszerszy. Wyrzeźbiono na nim scenę Sądu Ostatecznego. Zamiast kolumienek na cokołach lub wspornikach ustawiono figury zwieńczone baldachimami.

Nad środkowym portalem umieszczono rozetę rozświetlającą wnętrze świątyni. W całej budowli umieszczono dużą liczbę witraży, które wprowadzają grę światła w tej wielkiej budowli.

Organy główne

Twórcami wielkich organów katedry Notre-Dame są: François Thierry (1733), François-Henri Clicquot (1788), Louis-Paul Dallery (1838), Aristide Cavaillé-Coll (1868), Charles Mutin (1904), Joseph Beuchet (1932), Jean Hermann (1963), Robert Boisseau (1965), Boisseau-Cattiaux-Emeriau-Giroud-Société Synaptel (1992). Od 1992 roku, po gruntownej renowacji, organy posiadają 7374 piszczałki, 111 głosów rozłożonych na 5 manuałów i pedał oraz elektryczną trakturę gry i rejestrów w pełni sterowaną za pomocą systemu komputerowego.

Organiści tytularni:
1772-1793: Nicolas Sejan
1847-1900: Eugène Sergent
1900-1937: Louis Vierne
1937-1954: Léonce de Saint-Martin
1954-1984: Pierre Cochereau
1985-1990: Yves Devernay
1985-2016: Olivier Latry, Philippe Lefebvre, Jean-Pierre Leguay
od 2016: Vincent Dubois, Olivier Latry, Philippe Lefebvre

Organy chórowe

Organy chórowe wybudował w 1969 roku Robert Boisseau. Instrument posiada 30 głosów, 2 manuały i pedał, mechaniczną trakturę gry oraz elektryczną trakturę rejestrów (elektroniczna pamięć 5000 kombinacji).

Organiści tytularni:
od 1988: Yves Castagnet
od 2004: Johann Vexo

Ciekawostki

Katedra utraciła zadaszenie wież podczas Rewolucji Francuskiej, sama zaś uniknęła zburzenia dzięki rzekomemu ryzyku uszkodzenia sąsiednich budynków podczas tej operacji, co sugerował pewien niezbyt chętny Rewolucji paryski mieszczanin. Dzięki temu zdarzeniu katedra przetrwała do naszych czasów. W okresie Rewolucji nosiła nazwę „Świątyni Rozumu”.

3 września 2006 plac przed katedrą, zaprojektowany przez barona Georges’a Haussmanna w czasach Napoleona III dla podkreślenia świetności zachodniej fasady katedry, noszący dotąd nazwę Place du Parvis Notre-Dame, czyli „plac Kościelny Notre-Dame” poświęcono papieżowi Janowi Pawłowi II nadając mu nową nazwę Parvis Notre-Dame – place Jean-Paul II, czyli „Dziedziniec Notre-Dame – Plac Jana Pawła II”.

Kościół zwiedza rocznie 14 mln osób.